Efekt Pigmaliona
Praca m.in. Rosenthala i Jacobsena (1968) pokazuje, że oczekiwania nauczyciela wpływają na wyniki uczniów. Pozytywne oczekiwania wpływają na wyniki pozytywnie, a negatywne negatywnie. Rosenthal i Jacobson pierwotnie opisali to zjawisko jako Efekt Pigmaliona.
“When we expect certain behaviors of others, we are likely to act in ways that make the expected behavior more likely to occur.” (Rosenthal and Babad, 1985)
“Kiedy oczekujemy pewnych zachowań od innych, jesteśmy skłonni działać w sposób, który zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia oczekiwanego zachowania.” (Rosenthal i Babad, 1985)
Nauczyciele, którzy narzekają na uczniów, tworzą klimat porażki, natomiast nauczyciele, którzy doceniają zdolności swoich uczniów, tworzą klimat sukcesu.
Badania Pigmaliona w klasie
Oryginalne badania Rosenthala i Jacobsena koncentrowały się na eksperymencie przeprowadzonym w szkole podstawowej, w której uczniowie rozwiązywali wstępne testy na inteligencję. Rosenthal i Jacobsen poinformowali następnie nauczycieli o nazwiskach dwudziestu procent uczniów w szkole, którzy wykazywali “niezwykły potencjał rozwoju intelektualnego” i mieli rozkwitnąć akademicko w ciągu roku. Nieznani nauczycielom, uczniowie ci zostali wybrani losowo, bez związku z początkowym testem. Kiedy Rosenthal i Jacobson przetestowali uczniów osiem miesięcy później, odkryli, że losowo wybrani uczniowie, o których nauczyciele myśleli, że rozkwitną, uzyskali znacznie wyższe wyniki.
Rosenthal upiera się, że efekt Pigmaliona dotyczy również szkolnictwa wyższego: Przeprowadzono eksperymenty na lekcjach algebry w Akademii Sił Powietrznych, badanie studentów studiów inżynierskich; od czasu ukazania się książki przeprowadzono wiele badań na poziomie college’u, które potwierdziły te ustalenia…
W rzeczywistości, oryginalne badania przeprowadzone na Uniwersytecie Północnej Dakoty były prowadzone z udziałem absolwentów i studentów (Rhem, 1999). Dlaczego występuje efekt Pigmaliona?
“Jeśli uważasz, że twoi uczniowie nie mogą osiągnąć zbyt wiele, nie są zbyt bystrzy, możesz być skłonny uczyć prostych rzeczy, robić dużo ćwiczeń, czytać z notatek, dawać proste zadania wymagające prostych odpowiedzi” (Rhem, 1999).
Praktyczne wskazówki dla nauczycieli:
1. Nigdy nie prognozuj porażki w klasie. Jeśli wiesz, że test jest szczególnie trudny, powiedz uczniom, że test jest trudny, ale jesteś pewien, że poradzą sobie dobrze, jeśli będą ciężko pracować nad przygotowaniem.
2. Nie należy narzekać na swoich uczniów. Nauczyciele, którzy narzekają na uczniów, tworzą środowisko porażki dla swoich uczniów i własnego nauczania.
3. Stawiajcie wysokie wymagania. Studenci osiągają więcej, gdy wykładowcy mają wyższe oczekiwania. Kiedy dajesz studentom trudne zadanie, powiedz im: “Wiem, że możecie to zrobić”. Jeśli naprawdę uważasz, że twoi studenci nie są w stanie wykonać zadania, przełóż je i ponownie powtórz materiał.
Wskazówka dla uczniów
Przy osiąganiu celów warto wierzyć w swoje możliwości. Skoro nauczyciele zauważają nasz potencjał, my też musimy wierzyć we własne siły. Dzięki wsparciu nauczycieli oraz naszej pracowitości będziemy mogli osiągać sukcesy.